Eu non creo na sorte, que a xente a teña boa ou mala, anque que si nas casualidades. Pero o da familia real española neste ano son moitas casualidades xuntas. Moitas e por riba moi seguidas, que é aínda peor, porque o papel das monarquías modernas –perdoen a contradicción- é pasar desapercibidas á espera de dar o do de peito nos momentos de crise que todos agardan que no se produzan para non poñer a proba a institución. E así estaban e estabamos, tan felices. Eles reproducíndose e nós papando as imaxes dos e enchendo os palacios de infantes e infantas. Ata este ano.

A primeira crise foi a da portada de El Jueves, que se acaba de resolver cunha multa de 3.000 euros que achega a algúns estamentos xudiciais á altura do sultanato de Brunei no que respecta ó dereito de criticar (que inclúe o de criticar con mal gusto). En países máis próximos a este –polo menos xeográficamente- como o Reino Unido, un programa de humor da televisión pública presentaba ó Duque de Edimburgo como o camareiro grego dun kebab que chuleaba a Elisabeth II, sen que pasara nada.

A segunda foi a da queima das fotografías. Ou mellor dito, a do rebumbio creado pola queima das fotografías por moitos que no seu momento se indignaban cos que se indignaban porque se caricaturizase a Mahoma. A moita xente lle desgustaría que prendesen lume ás súas imaxes, e a outros tanto lles tería mentres a cousa non pase do papel, pero alguén que sae retratado desde as moedas ós selos e que preside todo canto despacho oficial ou semipúblico hai, entra dentro da categoría de símbolo, e polo tanto, para iso está, para ser respectado ou rexeitado, segundo cada quen. Pretender que unha imaxe teña os mesmos atributos que unha persoa é unha idea que desapareceu coa implantación da luz eléctrica. E ademais, unha norma de dificil aplicación: é atentatorio destruír un sobre cun selo?, queimar un papel no que estea escrito “Monarquía”, ou o nome do monarca é delicto, ou é necesario que haxa imaxe? E se non se lle parece? Os argumentos que invocou o xuíz que pediu 15 meses para os queimantes – “siempre será posible verter las opiniones más hirientes sin afectar el aspecto del honor que coincide íntegramente con el núcleo intangible de la dignidad de la persona”- non aclaran demasiado a cuestión. A terceira crise, aínda que pouco coñecida, foi a condena de 1.400 euros de multa, imposta pola mesma Audiencia Nacional, nada menos, a un rapeiro por inxurias á Corona nun concerto en Canarias.

Todas estas crises pasarían practicamente desapercibidas se non fose porque sempre hai quen pensa que nada como un escándalo para poñer as cousas no seu sitio (e os seus méritos de vixiante á vista de todos). Así que a cuarta anda ata nos móbiles, que é hoxe o top da fama. O famoso “¡por qué no te callas!” (millón e medio de referencias en Google). Parece que hai un acordo case unánime en que Juan Carlos I fixo ben, ata a Conferencia Episcopal española así o certifica nunha mostra máis de que nada do humano lles é alleo. Non vou ser eu quen discuta as vantaxes de levantarlle a voz a un estranxeiro para ter o apoio das respectivas aficións locais, pero non deixa de ser curioso que o criticado polos dous bandos sexa o que máis educación demostrou, Zapatero. (En canto a un dos fondos da discusión, as queixas polo comportamento das empresas españolas, que nos van a dicir a nós os sudamericanos).

E para rematar o Annus Horribilis Real, a separación dos Duques de Lugo (lamentada sorprendentemente pola Federación de Asociacións Veciñais de Lugo, que se solidarizou ademais coa infanta, nunha mostra de que tampouco nada humano é alleo as inquedanzas veciñais, e de que as AAVV lucenses teñen unha idea un tanto prexuizosa sobre víctimas e culpables das separacións). Esta quinta crise pode ser a máis grave, porque se as anteriores indicaban unha visión rancia das relacións cidadanía-institución monárquica, esta pode abrir un camiño de contemporaneidade excesiva: se os Windsor tiveron unha Lady Di, a ver se os Borbóns van ter un Duque Lu.

(sábado 17 de novembro de 07)