Posiblemente non se enteraron, mergullados na resaca das celebracións etílicas ou familiares, pero estamos nun mundo novo, completamente distinto ao que despedimos antonte, con máis rutina que consciencia de que estabamos a despedir unha maneira completa de entender a vida. Estamos no 2010 e, como dicía o outro, temos visto naves ardendo máis alá de Orión e raios-C brillar na escuridade cerca da Porta de Tannhäuser, pero non sei se estamos preparados para isto: a Televisión Española de toda a vida sen anuncios e os bares sen fume.

TVE non ten publicidade “porque alguien lo quiere así”, din na promoción, e parece un velado e queixoso lamento contra a decisión do Goberno, ata que aclaran que quen o quixo foi “tú”, é dicir, nós. Ben, a min paréceme que quen o quixo o que quería era facilitarlle a vida as canles privadas, pero de todas formas penso que podemos felicitármonos por esa medida que se nos ocorreu, porque de entrada xa sabemos canta publicidade había: cinco horas diarias. 300 minutos, que a unha media de 20 segundos cada un, dan 900 spots que papabamos por xornada, ou para ser máis estritos, algo máis de cen nas tres horas que adoitamos pasar diante da tele. Cinco horas de creatividade ao servizo da intención de facernos mercar cousas, que agora poderán ser substituídas por cinco horas de creatividade ao servizo de informar, formar e divertir, eses principios da televisión pública. O malo é que pase o que dicía Enrique Jardiel Poncela, de que o teatro sirve para educar ao público, pero se fas teatro educativo, podes quedar sen público ao que educar.

O bo é que poderemos comparar co outro extremo. A sobredose. O PSOE vén de acordar con CiU e CC unha emenda á Lei Xeral Audiovisual que reduce a 19 minutos por hora a publicidade que poden emitir as cadeas de televisión (12 de publicidade, cinco de autopromocións e dous de telepromocións). Digo reducir, pese a que é un quinto da programación, porque a idea inicial do Goberno era permitir 12 de publicidade, cinco de autobombo e 12 minutos de telepromocións. É dicir, 29 minutos, ou sexa, que a metade do que botan pola tele podía ser propaganda. Con todo, eses 19 minutos son sete máis dos que indica a directiva europea de Televisión sen Fronteiras (e arredor dun cuarto de hora máis do humanamente soportable). De todas formas, tanto ten, porque as televisións non adoitan cumprir as leis, aínda que estean feitas ao seu xeito e acomodo.

O que non sei é cal será o grado de cumprimento da nova normativa antitabaco. Teño que recoñecer que hai anos me sorprendera o nivel de obediencia daquela primeira lei antitabaco, polo menos nos primeiros momentos. De todas formas, por moi novo que sexa, o mundo é como é, e non vai cambiar, que nos dicían os vellos, coa razón toda. Por exemplo, como resume o ano Ignacio Escolar, neste 2009 de crise e case un de cada cinco traballadores parados, os ricos fixéronse máis ricos. As grandes fortunas españolas, esas amparadas nas sociedades de investimento de valores que tributan un 1% dos beneficios, fixéronse en 2009 un 27% máis grandes e máis fortunas. O vello principio de que non é que haxa pobres e ricos, senón que hai pobres porque hai ricos e viceversa, parece que sigue vixente. Modernidades, as xustas.

(sábado 2 de xaneiro de 10)